Kamer teleurgesteld na briefing Deloitte over mondkapjesdeal

DEN HAAG - De Tweede Kamer is teleurgesteld over de technische briefing die Deloitte heeft gegeven over de omstreden mondkapjesdeal. De forensisch accountants gaven de Tweede Kamer alleen informatie over de stand van het onderzoek en de complexiteit daarvan.

De Tweede Kamer werd bijgepraat door Gerrie Lenting, Baldwin Kramer en Yolanda van Setten, respectievelijk partners en director bij Deloitte Forensic & Financial Crime. Het kantoor onderzoekt in opdracht van het ministerie van VWS alle inkoop van hulpgoederen die door het ministerie zijn gedaan in de coronaperiode. Het gaat daarbij dus om veel meer dan alleen de omstreden 'mondkapjesdeal' die werd gesloten met de Relief Goods Alliance van Sywert van Lienden, Camille van Gestel en Bernd Damme.

De forensisch onderzoekers van Deloitte gaven de Tweede Kamer geen feitenrelaas, maar alleen informatie over de stand van het onderzoek, dat eerder de nodige vertraging opliep. Om de complexiteit van het onderzoek te schetsen, werd aangegeven dat in totaal zo’n 37 miljoen data-items zijn ingebracht. Daarbij gaat het om app- en chatverkeer tot grote dossiers, maar ook om mediaoptredens en berichten op Twitter.

Uit de briefing werd voor de Tweede Kamer nog niet duidelijk wat de rol van minister Hugo de Jonge is geweest bij de deal die het ministerie van VWS sloot met Sywert van Lienden. De Jonge was als minister van VWS niet verantwoordelijk voor de inkoop van beschermingsmiddelen zoals mondkapjes, maar bemoeide zich er wel mee, zo bleek uit recente onthullingen door de Volkskrant.

De vraag of ook privémails van De Jonge bij het onderzoek zijn en/of worden betrokken, konden de onderzoekers niet beantwoorden. Ook vragen over het aantal onrechtmatigheden die zijn aangetroffen en of VWS obstructie heeft gepleegd bij de dataverzameling door Deloitte, werden niet beantwoord. Zo lang het onderzoek loopt, worden geen tussentijdse bevindingen openbaargemaakt en ook niet gedeeld met opdrachtgever VWS, zo benadrukten de onderzoekers.

De Kamer is teleurgesteld over de informatie die ze van Deloitte heeft gekregen. Ook het gegeven dat het gaat om informatie die op vrijwillige basis door betrokkenen wordt verstrekt voor de analyse, zint de Kamerleden niet. Het vermoeden bestaat dat belastende informatie wordt weggemoffeld.

"We willen donderdag een debat voeren op basis van feiten. Het kabinet wilde die niet geven en verwees naar deze technische briefing", aldus Kamerlid Lisa Westerveld van GroenLinks. "Als Tweede Kamer hebben we na vandaag nog steeds de gevraagde feiten niet."

Het lukt Deloitte niet om het onderzoek voor mei af te ronden. Dat is veel later dan aanvankelijk gepland. Oorspronkelijk zou een eerste rapportage van Deloitte al in september 2021 gereed zijn, maar door de omvang van het onderzoek bleek dat niet haalbaar. Daarna zorgde verlies van een notitieboek met aantekeningen van één van de onderzoekers voor verdere vertraging. Het streven is nu om voor het zomerreces van de Kamer met een eerste rapport te komen, zo liet minister Conny Helder van langdurige zorg eerder aan de Kamer weten.

Bron: ANP