Vertrek big four uit Rusland is een 'martelend proces'

LONDEN - De vier grote accountantsorganisaties verbreken de banden met hun Russische memberfirms. Maar met ruim vijftienduizend medewerkers ter plaatse is vertrekken uit Rusland niet zo eenvoudig, aldus de Financial Times.

De big four sloten zich na de inval in Oekraïne aan bij de uittocht van bedrijven uit Rusland, maar worstelen tegelijk met de praktische aspecten. Deloitte, EY, KPMG en PwC hebben samen ruim vijftienduizend medewerkers in dienst in kantoren door heel Rusland.

De kantoren zijn diep verweven met de economie van het land en hebben de grootste Russische (staats)bedrijven als klant. Dat maakt terugtrekken uit Rusland tot een "martelend proces", aldus de Britse zakenkrant. "Het lijkt allemaal op een konijn in de koplampen."

Volgens Deloitte gaat de transitie "een paar weken duren". PwC mikt op "zo snel mogelijk, maar niet langer dan zes maanden". KPMG geeft niet aan wanneer men daadwerkelijk weg is uit Rusland. En tijdens een interne bijeenkomst met duizenden EY-partners werd aangegeven dat het daadwerkelijke vertrek al snel acht tot twaalf maanden duurt, aldus bronnen tegen de Financial Times.

De structuur van de internationale netwerkorganisaties, waarin memberfirms samen betalen voor zaken als branding, informatiesystemen en technologie, maakt het voor individuele memberfirms lastiger om te vertrekken. Normaal gesproken duurt zoiets zeker een jaar, schrijft de FT. Om dat proces te kunnen versnellen, moeten juridische en praktische hindernissen worden genomen. Zoals het wel of niet onder licentie blijven gebruiken van een wereldwijd auditplatform door een Russische voormalige memberfirm.

De Russische memberfirms gaan, zo blijkt ook uit de statements van de kantoren, in de meeste gevallen verder als onafhankelijke entiteiten. De omzet van deze Russische netwerkorganisaties vormt een relatief klein deel van de 167 miljard dollar die de big four samen wereldwijd omzetten.

De Russische (voormalige) memberfirms zijn niet gebonden aan westerse sancties en blijven actief voor hun binnenlandse klanten. Maar door de uittocht van westerse bedrijven uit Rusland en het toenemende economische isolement van het land zal veel van hun werk opdrogen, aldus de Financial Times. Dat gaat uiteindelijk banen kosten. 

Relevante vraag is ook hoe om te gaan met internationale klanten die nog wel in Rusland actief zijn. Uitgangspunt bij grensoverschrijdende auditopdrachten is dat de groepsauditor zicht heeft op het werk van de lokale partners, maar dat wordt nu lastig. "Een principiële vraag is of de big four klanten als Danone, Toyota en Mars moeten helpen om zaken te blijven doen in Rusland", aldus de Britse zakenkrant.